yayım təşkilatının verilişi

Yayım — radio, televiziya, internet kimi hər hansı bir vasitəçi (media) vasitəsilə bir qrupa məlumat və ya proqramı ötürmək deməkdir. Yayım bir nöqtədən bir çox qəbulediciyə ötürülən və ötürülmə mühiti təkcə şəbəkə deyil, həm də radiodalğalar vasitəsi ilə yerli və ya peyk olaraq da ötürülə bilən bir ötürmə növüdür.

Rəqəmsal distribusiya, həmçinin onlayn distribusiya və ya elektron proqram təminatının distribusiyası — audio, video, e-elektron kitablar, video oyunlar və digər proqram təminatı kimi rəqəmsal media məzmununun fiziki daşıyıcı olmadan çatdırılması və ya distribusiyası. Termin ümumiyyətlə kağız, optik disklər və VHS video kassetləri kimi fiziki distribusiya üsullarından yan keçərək internet kimi onlayn çatdırılma mühiti üzərində distribusiyanı təmin etmək üçün istifadə olunur. Şəbəkədə ötürmə qabiliyyətinin inkişaf etdirilməsi ilə XXI əsrdə onlayn distribusiya "Amazon Video" və "Netflix" kimi platformalarla məşhurlaşmışdır.

Yayım jurnalistikası — Köhnə metodlarla “yayımlanan” medianın əvəzinə müasir üsullar ilə translyasiya olunan qəzet və afişalar kimi xəbərlər və jurnallar sahəsidir. Yayım metodlarına radio (hava, kabel və İnternet vasitəsilə), televiziya (hava, kabel və İnternet vasitəsilə) və İnternet daxildir. Belə media şəkillər (statik və hərəkətli), vizual mətn və səslər vasitəsilə yayılır. == Təsvir etmə == Yayımlanan məqalələr “paketlər”, “oxucular”, “səsləri” (VO) və “lentdəki səs” (SOT) şəklində yazıla bilər. “Xülasə" xəbərlərin ümumi və qısa icmalı üçün düzəldilmiş bir video çarxdır və əsasən televiziyada işlədilir.Reortyor tərəfindən təqdim olunur. Səs, video,qrafika və effektlərdən istifadə olunur. "Qiraətçi" - video və ya səslə müşayiət olunmadan məqalə oxuyan şəxsə deyilir. Bəzən "ekranda rəqəmsal qrafik”-də təsvir olunur. Voice-over ya da VO, aparıcı tərəfindən təqdim edilən səsli və görüntülü yayımdır. Sound on tape ya da SOT, müsahibə səsidir.Ümumi bir müsahibəni və ya bir neçə müsahibənin önəmli hissələrini təşkil edir Radio yayım jurnalistikası üçün ilk vasitə idi.

Avropa Yayım İttifaqı (AYİ) (ing. European Broadcasting Union; EBU, fr. Union Européenne de Radio-télévision; UER).12 fevral 1950-ci ildə qurulmuşdur. Azərbaycan 2007-ci ildən bəri iştirak edir.

Avropa Yayım İttifaqı (AYİ) (ing. European Broadcasting Union; EBU, fr. Union Européenne de Radio-télévision; UER).12 fevral 1950-ci ildə qurulmuşdur. Azərbaycan 2007-ci ildən bəri iştirak edir.

UEFA Avropa Liqasının yayım siyahısı Avropanın ən nüfuzlu ikinci futbol turniri olan UEFA Avropa Liqasını yayımlayan telekanalların siyahısıdır. Bu turnir təkcə Avropada yox, həm də bir çox ölkə futbolsevərləri tərəfindən izlənməkdədir.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Bəyannaməsi (İyirmi altı dövlətin bəyannaməsi,rus. Декларация Объединённых Наций, ing. Declaration by United Nations) — 1942-ci il yanvarın 1-də Vaşinqton Konfransı zamanı imzalanıb.1941-ci ilin dekabrında Ruzvelt tərəfindən antihitler koalisiyasında müttəfiqlər üçün "Birləşmiş Millətlər" adı verilmişdir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 1 yanvar 1942-ci il tarixli Bəyannaməsi gələcək Birləşmiş Millətlər Təşkilatının əsasını təşkil etmişdir. Müharibə dövründə Birləşmiş Millətlər Təşkilatı antihitler koalisiyası üçün Müttəfiqlər ilə sinonimə çevrildi. Bəyannamə "Böyük dördlük" (ABŞ, Böyük Britaniya, SSRİ və Çin), Mərkəzi Amerika və Karib dənizinin 9 əyaləti, Britaniya dominionları, Britaniya Hindistanı və antihitler koalisiyasının 26 iştirakçıları tərəfindən imzalanıb. 1942-1945 dövründə 21 dövlət də bəyanata əlavə olaraq qatıldı. Tərəflər Atlantik Nizamnaməsini həyata keçirmək, bütün resurslarını Berlin-Roma-Tokio oxu ölkələri ilə müharibə üçün istifadə etmək, həmçinin Almaniya və ya Yaponiya ilə ayrı-ayrılıqda sülhün yaradılmasına razılıq vermədi. Müharibənin sonunda bir çox başqa ölkələr Filippin, Fransa, Argentinadan başqa bütün Latın Amerikası ölkələri , Yaxın Şərq və Afrikanın bəzi müstəqil dövlətləri də daxil olmaqla bəyannaməyə qoşulmuşdur. Berlin-Roma-Tokio oxu ölkələrinin əksəriyyəti sonradan Birləşmiş Millətlər Təşkilatının tərəfinə keçərək Almaniyaya qarşı döyüşsələr də, bəyannaməyə qoşulmaq üçün icazə verilməmişdir.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Katibliyi — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının altı əsas qurumundan biridir. Bu təşkilatın icra hakimiyyətidir. Bununla yanaşı, təşkilatın qərar qəbul etmə orqanlarının (Baş Məclis, İqtisadi və Sosial Şura, Təhlükəsizlik Şurası) gündəliyini müəyyənləşdirir və qərarlarını həyata keçirir. Baş Məclisin təyin etdiyi Baş katib katibliyin rəhbəridir. == BMT Katibliyi ofislərinin yeri və quruluşu == BMT Katibliyi aşağıdakı əsas təşkilati bölmələrdən ibarətdir: Baş Katibliyinin İcra Aparatı; Baş Məclis və Konfrans İdarəetmə Şöbəsi; Siyasi və Barışıq İşləri şöbəsi; Silahsızlaşdırma İşləri İdarəsi; Sülhməramlı Əməliyyatlar İdarəsi; Sahə Dəstəyi şöbəsi; Hüquq İşləri İdarəsi; İqtisadi və Sosial Məsələlər şöbəsi; Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ticarət və İnkişaf Konfransının Katibliyi; Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ətraf Proqramının Katibliyi; Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnsan məskunlaşma proqramının Katibliyi; Narkotik və Cinayətkarlıq İdarəsi; Afrika İqtisadi Komissiyasının Katibliyi; Asiya və Sakit Okean üçün İqtisadi və Sosial Komissiya Katibliyi; Avropa İqtisadi Komissiyası Katibliyi; Latın Amerikası və Karib Denizi İqtisadi Komissiyasının Katibliyi; Qərbi Asiya üçün İqtisadi və Sosial Komissiya Katibliyi; Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnsan Hüquqları üzrə Ali Komissarlığı Ofisi; == BMT Katibliyinin heyəti == BMT Katibliyinin işçiləri Baş Assambleya tərəfindən müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq Baş Katib tərəfindən təyin edilir. Baş katib və katiblik işçiləri yalnız BMT-yə cavabdehdirlər və üzv dövlətlər heyətin vəzifələrinin icrasına təsir göstərməkdən çəkinməlidirlər.31 dekabr 2018-ci il tarixində Katibliyin ümumi heyəti 172 ölkədən olmaqla 37.505 nəfərdən ibarət idi.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsi və ya BMT-nin Nizamnaməsi — beynəlxalq hökumətlərarası təşkilat olan BMT-nin 1945-ci ildə imzalanmış təsis sənədi. BMT Nizamnaməsi vətəndaşların əsas insan hüquqlarının qorunmasına dair öhdəliyi ifadə edərək, "daha yüksək yaşayış standartlarının olmasına yardım göstərmək", "iqtisadi, sosial, sağlamlıq və əlaqədar problemləri həll etmək" və "irqindən, cinsindən, dilindən və dinindən asılı olmayaraq hər kəsin hüquqlarına və fundamental azadlıqlarına universal hörmət və rifahı təmin etmək" kimi ali prinsipləri nəzərdə tutur. Təsis sənədi olduğundan Nizamnamə bütün üzv dövlətlər üçün məcburidir. Həmçinin, Nizamnamənin 103-cü maddəsinə görə, onun hüquqi qüvvəsi bütün digər beynəlxalq müqavilələrin hüquqi qüvvəsindən üstündür.Nizamnamə 26 iyun 1945-ci ildə imzalanmaq üçün açıq elan edilmişdir və elə həmin gün 51 həqiqi üzv dövlətin 50-si tərəfindən San-Fransiskoda, ABŞ-də imzalanmışdır (həqiqi üzv olan Polşa konfransda təmsil olunmamış və iki ay sonra sənədi imzalamışdır). Nizamnamə 24 oktyabr 1945-ci ildə müvafiq dövlətlər tərəfindən ratifikasiya olunduqdan sonra qüvvəyə minmişdir. Həmin dövlətlərə BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının həqiqi beş daimi üzvü — Çin Respublikası (1949-cu ildən Çin Xalq Respublikası), Fransa Respublikasının Müvəqqəti Hökuməti (daha sonra onu Dördüncü və Beşinci Fransa Respublikası əvəz etmişdir), Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı (daha sonra Rusiya Federasiyası onu əvəz etmişdir), Böyük Britaniya, ABŞ və digər imzalayan dövlətlərin əksəriyyəti daxildir. Bu vaxt, Hiroşima və Naqasakinin atom bombardmanı müvafiq olaraq 6 və 9 avqustda reallaşdı; bu yeni silah müharibəsinin tətbiqi BMT Nizamnaməsinin elan edildiyi təhlükəsizlik mühitini tamamilə dəyişdi. Hazırda dünyanın əksər dövlətləri Nizamanməni ratifikasiya etmişdir. Sonralar 24 oktyabr Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Məclisi tərəfindən Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Günü elan olunmuşdur. == Məzmunu == Nizamnamə preambuladan və maddələrin əks olunduğu fəsillərdən ibarətdir.Preambula iki əsas hissədən ibarətdir.

Türk Dövlətləri Təşkilatının bayrağı – Türk Dövlətləri Təşkilatı tərəfindən istifadə olunan bayraq.22 avqust 2012-ci ildə Bişkekdə təşkil olunan Türk Şurasının II Zirvə görüşündə qəbul edilmişdir. 12 oktyabr 2012-ci ildə isə İstanbulda üzv ölkələrin bayraqları ilə birlikdə Qazaxıstan prezidenti Nursultan Nazarbayev və Türkiyə prezidenti Abdullah Gül tərəfindən dalğalandırılmışdır. == Dizaynı == Bayrağın dizaynı üzv ölkələrin bayraqlarında olan ünsürlərin bir araya gətirilməsi ilə yaradılmışdır. Azərbaycan bayrağının ulduzu, Qazaxıstan bayrağının rəngi, Qırğızıstan bayrağının günəşi və Türkiyə bayrağının ayparasından istifadə edilmişdir.

FİFA bir neçə şirkətin aracılığı ilə 2018 FİFA Dünya Kubokunun yayım haqlarını çeşidli yerli kanallara satdı.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyası — BMT-nin əsas orqanlarından biri. BMT üzvü olan bütün dövlətlərdən ibarətdir. BMT üzvlərinə və ya BMT Təhlükəsizlik Şurasına hər cür məsələlərə və işlərə tövsiyələr vermək səlahiyyəti var. Baş Məclisin qərarları tövsiyə xarakteri daşıyır, yəni hüquqi cəhətdən üzv dövlətlər üçün məcburi deyil. Məclisin hər il növbəti sessiyası olur. Baş Məclisin nəzdində onun funksiyalarını həyata keçirmək üçün 7 əsas komitə var. == Baş Assambleyanın funksiyaları və səlahiyyətləri == Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinə görə, BMT Baş Məclisi aşağıdakı funksiya və səlahiyyətlərə malikdir: tərksilah məsələləri də daxil olmaqla beynəlxalq sülhün və təhlükəsizliyin qorunması sahəsində işbirliyinin ümumi prinsiplərini nəzərdən keçirir və müvafiq tövsiyələr verir; beynəlxalq barışıq və təhlükəsizliyin qorunması ilə əlaqəli hər hansı bir məsələni müzakirə etmək və hər hansı bir mübahisənin və ya vəziyyətin Təhlükəsizlik Şurasında baxılması halları istisna olmaqla, bu kimi məsələlərdə tövsiyələr vermək; beynəlxalq siyasi əməkdaşlığı təşviq etmək, beynəlxalq hüququ inkişaf etdirmək və kodlaşdırmaq, insan hüquqları və əsas azadlıqlarını həyata keçirmək, iqtisadi, sosial və humanitar sahələrdə və mədəniyyət, təhsil və səhiyyə sahələrində beynəlxalq əməkdaşlığı təşviq etmək üçün tədqiqatlar təşkil etmək və tövsiyələr hazırlamaq; millətlər arasındakı dostluq münasibətlərini poza biləcək hər hansı bir vəziyyətin sülh yolu ilə həlli üçün tədbirlər tövsiyə etmək; Təhlükəsizlik Şurasından və digər BMT qurumlarından hesabat almaq və nəzərdən keçirmək; Birləşmiş Millətlər Təşkilatının büdcəsini nəzərdən keçirir və təsdiq edir və Üzv Dövlətlərin qiymətləndirilmiş töhfələrini müəyyən edir; Təhlükəsizlik Şurasının daimi olmayan üzvlərini və digər BMT şura və orqanlarının üzvlərini seçir və Təhlükəsizlik Şurasının tövsiyəsi ilə Baş Katibi təyin edir.Baş Assambleyanın 3 noyabr 1950-ci il tarixli "Sülh üçün Birlik" qətnaməsinə (377 (V) saylı qətnaməyə görə, Təhlükəsizlik Şurası daimi üzvlərdən birinə qarşı səs verməsi vəziyyətində hərəkət edə bilməyəcəyi təqdirdə, Məclis də hərəkətə keçə bilər) barışıq üçün təhdid, sülhün pozulması və ya təcavüz aktı üçün əsaslar varsa, Assambleya bu məsələni beynəlxalq sülhün qorunması və ya bərpası üçün kollektiv tədbirlər barədə Təşkilat üzvlərinə lazımi tövsiyələr vermək və təhlükəsizlik üçün dərhal nəzərdən keçirə bilər. Məclis öz səlahiyyətləri daxilində beynəlxalq məsələlərdə dövlətlərə yalnız məcburi olmayan tövsiyələr vermək səlahiyyətinə malik olsa da, bütün dünyada milyonlarla insanın həyatını təsir edən siyasi, iqtisadi, sosial və hüquqi tədbirlərə başladı. 2000-ci ildə qəbul edilən əlamətdar Minilliyin Bəyannaməsi, üzv dövlətlərin Bəyannamədə sülh, təhlükəsizlik və tərksilah üçün göstərilən xüsusi hədəflərə çatmaq öhdəliyinə şahidlik edir; yoxsulluğu inkişaf etdirmək və aradan qaldırmaq, ortaq mühitimizi qorumaq, Afrikanın xüsusi ehtiyaclarını ödəmək və Birləşmiş Millətlər Təşkilatını gücləndirmək. == Qərarların qəbul olunması == Hər üzv dövlətin Məclisdə bir səsi var.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyası — BMT-nin əsas orqanlarından biri. BMT üzvü olan bütün dövlətlərdən ibarətdir. BMT üzvlərinə və ya BMT Təhlükəsizlik Şurasına hər cür məsələlərə və işlərə tövsiyələr vermək səlahiyyəti var. Baş Məclisin qərarları tövsiyə xarakteri daşıyır, yəni hüquqi cəhətdən üzv dövlətlər üçün məcburi deyil. Məclisin hər il növbəti sessiyası olur. Baş Məclisin nəzdində onun funksiyalarını həyata keçirmək üçün 7 əsas komitə var. == Baş Assambleyanın funksiyaları və səlahiyyətləri == Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinə görə, BMT Baş Məclisi aşağıdakı funksiya və səlahiyyətlərə malikdir: tərksilah məsələləri də daxil olmaqla beynəlxalq sülhün və təhlükəsizliyin qorunması sahəsində işbirliyinin ümumi prinsiplərini nəzərdən keçirir və müvafiq tövsiyələr verir; beynəlxalq barışıq və təhlükəsizliyin qorunması ilə əlaqəli hər hansı bir məsələni müzakirə etmək və hər hansı bir mübahisənin və ya vəziyyətin Təhlükəsizlik Şurasında baxılması halları istisna olmaqla, bu kimi məsələlərdə tövsiyələr vermək; beynəlxalq siyasi əməkdaşlığı təşviq etmək, beynəlxalq hüququ inkişaf etdirmək və kodlaşdırmaq, insan hüquqları və əsas azadlıqlarını həyata keçirmək, iqtisadi, sosial və humanitar sahələrdə və mədəniyyət, təhsil və səhiyyə sahələrində beynəlxalq əməkdaşlığı təşviq etmək üçün tədqiqatlar təşkil etmək və tövsiyələr hazırlamaq; millətlər arasındakı dostluq münasibətlərini poza biləcək hər hansı bir vəziyyətin sülh yolu ilə həlli üçün tədbirlər tövsiyə etmək; Təhlükəsizlik Şurasından və digər BMT qurumlarından hesabat almaq və nəzərdən keçirmək; Birləşmiş Millətlər Təşkilatının büdcəsini nəzərdən keçirir və təsdiq edir və Üzv Dövlətlərin qiymətləndirilmiş töhfələrini müəyyən edir; Təhlükəsizlik Şurasının daimi olmayan üzvlərini və digər BMT şura və orqanlarının üzvlərini seçir və Təhlükəsizlik Şurasının tövsiyəsi ilə Baş Katibi təyin edir.Baş Assambleyanın 3 noyabr 1950-ci il tarixli "Sülh üçün Birlik" qətnaməsinə (377 (V) saylı qətnaməyə görə, Təhlükəsizlik Şurası daimi üzvlərdən birinə qarşı səs verməsi vəziyyətində hərəkət edə bilməyəcəyi təqdirdə, Məclis də hərəkətə keçə bilər) barışıq üçün təhdid, sülhün pozulması və ya təcavüz aktı üçün əsaslar varsa, Assambleya bu məsələni beynəlxalq sülhün qorunması və ya bərpası üçün kollektiv tədbirlər barədə Təşkilat üzvlərinə lazımi tövsiyələr vermək və təhlükəsizlik üçün dərhal nəzərdən keçirə bilər. Məclis öz səlahiyyətləri daxilində beynəlxalq məsələlərdə dövlətlərə yalnız məcburi olmayan tövsiyələr vermək səlahiyyətinə malik olsa da, bütün dünyada milyonlarla insanın həyatını təsir edən siyasi, iqtisadi, sosial və hüquqi tədbirlərə başladı. 2000-ci ildə qəbul edilən əlamətdar Minilliyin Bəyannaməsi, üzv dövlətlərin Bəyannamədə sülh, təhlükəsizlik və tərksilah üçün göstərilən xüsusi hədəflərə çatmaq öhdəliyinə şahidlik edir; yoxsulluğu inkişaf etdirmək və aradan qaldırmaq, ortaq mühitimizi qorumaq, Afrikanın xüsusi ehtiyaclarını ödəmək və Birləşmiş Millətlər Təşkilatını gücləndirmək. == Qərarların qəbul olunması == Hər üzv dövlətin Məclisdə bir səsi var.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Qərargahı və ya BMT-nin Baş Qərargahı — Nyu-York şəhərində yerləşən BMT-yə aid bina kompleksi. Planı Volles Harrisonun rəhbərlik etdiyi heyət tərəfindən hazırlanıb və Harrison & Abramovits memarlıq şirkəti tərəfindən inşa edilib. Kompleks 1952-ci ildə inşası başa çatdıqdan sonra BMT-nin rəsmi baş qərargahı kimi fəaliyyət göstərib. Manhettenin Tertl Bey məhəlləsində, İst-River çayına baxan 17–18 akr (6.9–7.3 hektar) ərazidə yerləşir. Qərbində Birinci Xiyaban, cənubunda 42-ci küçə, şimalında 42-ci küçə, şərqində isə İst-River çayı yerləşir. "Tertl Bey" ifadəsi bəzən BMT-nin Baş Qərargahı və ya bütövlükdə BMT-yə münasibətdə metonimiya kimi işlənir.Baş Qərargahda Baş Məclis və Təhlükəsizlik Şurası da daxil olmaqla BMT-nin əsas qurumları yerləşir, Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi isə Haaqadadır. BMT-nin üç əlavə, köməkçi, regional qərargahı, başqa sözlə qərargah bölgələri də var. Bunlar 1946-cı ildə Cenevrədə (İsveçrə), 1980-ci ildə Vyanada (Avstriya) və 1996-cı ildə Nayrobidə (Keniya) açılmışdır. Bu əlavə ofislər BMT-nin maraqlarını təmsil edir, diplomatik fəaliyyətə kömək edir və müəyyən eksterritorial imtiyazlara malikdir, lakin əsas orqanların yerlərini tutmur. Nyu-Yorkda yerləşsə də, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qərargahının yerləşdiyi torpaq və tutduğu bina sahələri ABŞ hökumətinin deyil, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının təkbaşına nəzarətindədir.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinin preambulası — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinin giriş mətni (preambula). == Tarixi == Cənubi Afrikadan Yan Smets ilk olaraq preambulanın açılış sözlərini aşağıdakı kimi yazmışdı: "Razılığa gələn Yüksək Tərəflər, nəslimizdə iki dəfə baş vermiş və bəşəriyyətə sözlə deyilə bilməyən bəlalar və itkilər gətirmiş qardaş qırğınının təkrar baş verməsinin qarşısını almaq üçün müəyyən edirlər..." Bu da Millətlər Liqası Paktının giriş sözlərinə oxşar idi. BMT-nin San-Fransisko konfransında aparılan çoxsaylı müzakirələrdən sonra ABŞ-dən Virciniya Gildersliv preambulanın dəyişməsinə və qısalmasına nail oldu, lakin ən sonda Smetsin orijinal mətni yenidən saxlanıldı.ABŞ Konstitusiyasını əks etdirən "Biz Birləşmiş Millətlər Təşkilatının xalqları" adlı açılış sözü, ABŞ konqresmeni və konfransdakı nümayəndəsi Sol Blum tərəfindən təklif edilmişdir. Preambuladakı "daha artıq azadlıq şəraitində" ifadəsi BMT-nin 7-ci Baş katibi Kofi Annanın təklifi ilə BMT islahatının sərlövhəsi olmuşdur. == Mətni == Preambulanın mətni aşağıdakı kimidir: (Tərcümə Lətif Hüseynova məxsusdur) BİZ, BİRLƏŞMİŞ MİLLƏTLƏRİN XALQLARI,gələcək nəsilləri, həyatımızda iki dəfə bəşəriyyətə sözlə deyilə bilməyən bəlalar gətirmiş müharibənin müsibətlərindən xilas etmək və əsas insan hüquqlarına, insan şəxsiyyətinin ləyaqət və dəyərinə, kişi və qadınların, böyük və kiçik millətlərin hüquq bərabərliyinə inamı yenidən təsdiq etmək və ədalətin və müqavilələrdən və beynəlxalq hüququn digər mənbələrindən irəli gələn öhdəliklərə hörmətin bərqərar ola bildiyi şərait yaratmaq və sosial tərəqqiyə və daha artıq azadlıq şəraitində daha yüksək yaşayış standartlarının olmasına yardım göstərmək,VƏ BU MƏQSƏDLƏRİ DƏmehriban qonşular kimi səbirlilik nümayiş etdirmək və birlikdə, bir-biri ilə dinc yaşamaq və beynəlxalq sülhü və təhlükəsizliyi qoruyub saxlamaq üçün öz gücümüzü birləşdirmək və prinsiplər qəbul etmək və metodlar müəyyənləşdirməklə, silahlı qüvvələrin ümumi mənafedən başqa ayrı bir halda tətbiq olunmamasını təmin etmək və bütün xalqların iqtisadi və sosial tərəqqisinə yardım göstərmək üçün beynəlxalq mexanizmdən istifadə etməkƏZMİNDƏ OLARAQ, BU MƏQSƏDLƏRƏ NAİL OLMAQ ÜÇÜN ÖZ SƏYLƏRİMİZİ BİRLƏŞDİRMƏK QƏRARINA GƏLDİK.Buna uyğun olaraq, bizim müvafiq hökumətlərimiz. San-Fransisko şəhərində toplaşmış və özlərinin, yaxşı və lazımi formada olduğu müəyyən edilmiş səlahiyyətlərini təqdim etmiş nümayəndələr vasitəsilə. Birləşmiş Millətlərin hazırkı Nizamnaməsinə razılıq verdik və bununla Birləşmiş Millətlər adlanmalı olan beynəlxalq təşkilat yaradırıq.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatında Parlament Assambleyası (qısa BMT Parlamenti və ya Dünya Parlamenti, ingiliscə Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Parlament Assambleyası üçün UNPA) bir çox beynəlxalq təşkilatların, beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatlarının iradəsinə uyğun olaraq Birləşmiş Millətlər Təşkilatının yeni orqanı kimi yaradılacaqdır.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qəyyumluq Şurası (fr. Conseil de tutelle des Nations unies) — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının beynəlxalq qəyyumluq sisteminə daxil olan Etibar Bölgələrinin rəhbərliyinə nəzarət etmək üçün qurulmuş əsas orqanlarından biridir. 11 qəyyumluq bölgəsi müstəqillik qazandıqdan sonra Qəyyumluq Şurası 1 noyabr 1994-cü ildə fəaliyyətini dayandırdı, ən son 1 oktyabr 1994-cü ildə Palau oldu. Bundan sonra Kofi Annan bu BMT qurumuna kollektiv ətraf mühitin qorunması forumu olmağı təklif etdi. Qəyyumluq Şurası, yeddi üzv dövlət tərəfindən idarə olunan 11 etibar bölgəsinə beynəlxalq nəzarəti təmin etmək və hökumətlərinin bu əraziləri öz-özünə idarə etmə və ya müstəqillik üçün hazırlamaq üçün lazımi səyləri göstərmələrini təmin etmək üçün qurulmuşdur. 1994-cü ilə qədər bütün Etibar Bölgeleri ya müstəqil dövlətlər olaraq ya da qonşu müstəqil dövlətlərə qoşulmaqla özünüidarəyə keçdi və ya müstəqil oldu. Özünüidarəetməyə son olaraq Birləşmiş Ştatların nəzarəti altında olan və BMT-nin 185-ci üzv dövləti olan Pasifik Adalarının Etibar Bölgəsi (Palau) gəldi. Qəyyumluq Şurasının işi tamamlandığından, hazırda Təhlükəsizlik Şurasının beş daimi üzvü var. İclas qaydalarına müvafiq olaraq dəyişiklik edilmişdir ki, iclaslarını yalnız şərtlər tələb edə biləcəyi hallarda keçirə bilsin. == Status == Qalan son Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Etibar Bölgəsi olan Palau, 1 oktyabr 1994-cü ildə müstəqil olduqdan sonra Qəyyumluq Şurası 1 Noyabr 1994-cü ildə işini dayandırdı.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurası (BMT TŞ) — BMT-nin daimi fəaliyyət göstərən ali orqanı. BMT-nin Nizamnaməsinə görə beynəlxalq sülhün və təhlükəsizliyin qorunmasında əsas məsuliyyət daşıyır. 15 üzvü var: 5 daimi (Çin, Fransa, Rusiya, Böyük Britaniya, ABŞ) və 2 il müddətinə seçilən 10 qeyri-daimi üzvü. Şuranın hər bir üzvü bir səsə malikdir. Prosedura məsələlərinə dair qərarlar Şuranın 9 üzvü səs verdikdə qəbul olunmuş sayılır. 24 oktyabr 2011-ci ildə Azərbaycan Respublikası ilk dəfə BMT Təhlükəsizlik Şurasının qeyri-daimi üzvü seçilmişdir.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Vyanadakı Ofisi (ing. United Nations Office at Vienna (UNOV)) Birləşmiş Millətlər Təşkilatının dörd əsas ofisindən biridir. Ofis kompleksi Avstriyanın paytaxtı Vyanada olan Vyana Beynəlxalq Mərkəzində (VIC) yerləşir. == Tabeliyində olan təşkilatlar == Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Sənaye İnkişafı Təşkilatı Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Narkotik və Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsi Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Kosmik İşlər Bürosu Hərtərəfli Nüvə Sınağının Qadağan edilməsi Müqaviləsinə Hazırlıq Komissiyası Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Beynəlxalq Ticarət Hüququ Komissiyası Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığının Avstriya ofisi Beynəlxalq Dunayı Mühafizə Komissiyası == Ziyarətlər == Bazar ertəsindən cümə gününə qədər Vyana Beynəlxalq Mərkəzində türk dili də daxil olmaq şərti ilə bələdçilərin rəhbərliyi altında turlar təklif olunur.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Vyanadakı Ofisi (ing. United Nations Office at Vienna (UNOV)) Birləşmiş Millətlər Təşkilatının dörd əsas ofisindən biridir. Ofis kompleksi Avstriyanın paytaxtı Vyanada olan Vyana Beynəlxalq Mərkəzində (VIC) yerləşir. == Tabeliyində olan təşkilatlar == Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Sənaye İnkişafı Təşkilatı Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Narkotik və Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsi Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Kosmik İşlər Bürosu Hərtərəfli Nüvə Sınağının Qadağan edilməsi Müqaviləsinə Hazırlıq Komissiyası Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Beynəlxalq Ticarət Hüququ Komissiyası Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığının Avstriya ofisi Beynəlxalq Dunayı Mühafizə Komissiyası == Ziyarətlər == Bazar ertəsindən cümə gününə qədər Vyana Beynəlxalq Mərkəzində türk dili də daxil olmaq şərti ilə bələdçilərin rəhbərliyi altında turlar təklif olunur.

== Fəaliyyəti == BMTİP Azərbaycanda 3 on ilə yaxındır ki, fəaliyyət göstərir. 1992-ci ilin payızında Azərbaycan müstəqillik qazandıqdan və Birləşmiş Millətlər Təşkilatına üzv olduqdan sonra bu ölkədə öz ofisini açıb. BMTİP-in Azərbaycandakı fəaliyyəti ilkin olaraq, xüsusilə Dağlıq Qarabağ münaqişəsindən zərər çəkmiş şəxslərin erkən bərpa proqramının təmin edilməsinə yönəlmişdir. Zaman keçdikcə BMTİP-in Azərbaycandakı rolu ölkənin inkişaf edən ehtiyaclarına uyğun olaraq uzunmüddətli sosial-iqtisadi inkişafa doğru dəyişdi. Neft sərvətlərindən əldə edilən “qara qızıl”dan maksimum istifadə etmək, onun “insan qızılını” gücləndirmək, insanların seçim imkanlarını genişləndirmək və bərabərsizlikləri azaltmaq üçün BMTİP Azərbaycanda dünyanın ən yaxşı inkişaf modellərini gətirir. BMT-nin Azərbaycandakı bütün fəaliyyətləri üçün əsas proqramlaşdırma çərçivəsi 2016-cı ildə BMT və Azərbaycan İqtisadiyyat Nazirliyi arasında imzalanmış BMT-Azərbaycan Tərəfdaşlıq Çərçivəsidir (UNAPF). Vizyon 2020 və 2030 gündəliyi. Çərçivə 2016-cı ildən 2020-ci ilə qədər qüvvədədir. BMTİP-in işi yoxsulluğun azaldılması, yaxşı idarəetmə və sülhün qurulması, iqlim dəyişikliyi və fəlakətlərin idarə edilməsi, eləcə də iqtisadi inkişafa yönəlib. BMTİP hökumətlərə DİM-ləri öz milli inkişaf planlarına və siyasətlərinə inteqrasiya etmək üçün dəstək verir.

== Tarixi == Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatı (IOM) (BMqT) Azərbaycanda mövcudluğu 1996-cı ilin yanvar ayında BMqT-nin Bakı ofisinin yaradılması ilə başlayır. 2006-cı ilin avqustunda Mingəçevirdə BMqT-nin ölkədəki sub-ofisi açılıb. Naxçıvan Muxtar Respublikasında şöbə 1998-2011-ci illərdə fəaliyyət göstərmişdir. 8 dekabr 1999-cu ildə miqrasiya məsələlərinin həllində BMqT ilə Azərbaycan Respublikası arasında dostluq əməkdaşlığının daha da inkişaf etdirilməsi üçün hüquqi bazanı müəyyən edən Saziş imzalanmışdır. Saziş Azərbaycan Respublikasının Milli Assambleyası tərəfindən 8 fevral 2000-ci ildə ratifikasiya edildikdən sonra BMqT Şurası Cenevrədə keçirilən 81-ci Sessiyasında Azərbaycanın 7 iyun 2001-ci ildə BMqT-nin Üzv Dövləti kimi qəbul edilməsinə razılıq verdi. == Fəaliyyəti == 1996-cı ilin yanvarında Bakı ofisinin açılışından sonra BMqT miqrasiyanın operativ problemlərinin həllində Azərbaycan hökumətinə yardım etmək, miqrasiya məsələlərini daha yaxşı başa düşmək, sosial və iqtisadi inkişafı təşviq etmək, miqrasiya problemlərinin həllində kömək etmək missiyasına uyğun olaraq müxtəlif layihələr həyata keçirir. və miqrantların insan ləyaqətini və rifahını müdafiə etmək. Daha konkret desək, hökumətə texniki yardım göstərməklə BMqT-nin Azərbaycanda müdaxilə sahələri: Qanunvericiliyin inkişafı və tənzimlənməsi Sərhəd İdarəetmə; Qeyri-qanuni miqrasiyanın, xüsusilə insan qaçaqmalçılığı və insan alverinin qarşısının alınması; Miqrasiya dialoqunun asanlaşdırılması; İcma inkişafı və mikro kreditlər; “Çəhəriz” adlanan yeraltı su sistemlərinin bərpası yolu ilə suyun verilməsi; Hərəkət yardımı; Yardımlı qayıdış və reinteqrasiya; == İstinadlar == https://azerbaijan.iom.int/about.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Avropa İqtisadi Komissiyası (ing. United Nations Economic Commission for Europe) qısaca: UNECE və ya ECE) — BMT-nin iqtisadi qurumlarından biri. Avropa ölkələri ilə yanaşı, həm Kanada, həm Mərkəzi Asiya respublikaları, həm də İsrail və Amerika Birləşmiş Ştatları bu quruma daxildir. Mərkəzi katiblik qərargahı İsveçrənin Cenevrə şəhərində yerləşir və təxminən 50 milyon ABŞ dolları məbləğində büdcəsi var. == Tarixi == 28 mart 1947-ci ildə üzv ölkələr arasında iqtisadi əməkdaşlığın inkişafına dəstək üçün təsis olunmuşdur. == Üzv dövlətlər == Komissiyanın üzvü olan 56 ölkə aşağıda göstərilmişdir: Qeyd: UNECE-yə üzv olan 56 ölkənin 18-i rəsmi inkişaf yardımı alanlardır. == İcraçı katibləri == 1947–1957 – İsveç, Qunnar Myurdal 1957–1960 – Finlandiya, Sakari Tuomioya 1960–1967 – Yuqoslaviya, Vladimir Velebit 1968–1982 – Yuqoslaviya, Janez Stanovnik 1983–1986 – Finlandiya, Klaus Sahlgren 1987–1993 – Avstriya, Gerald Hinteregger 1993–2000 – Fransa, Yves Berthelot 2000–2001 – Polşa, Danuta Hübner 2002–2005 – Slovakiya, Brigita Schmögnerová 2005–2008 – Polşa, Marek Belka 2008–2012 – Slovakiya, Yan Kubiş 2012–2014 – Bosniya və Herseqovina, Sven Alkalay 2014 – Danimarka, Mixael Möller (müvəqqəti əvəzedən) 2014-cü ildən bəri – Danimarka, Kristian Friis Bax == Daxili Nəqliyyat Komitəsi == Daxili Nəqliyyat Komitəsi Komissiyanın köməkçi orqanıdır və AİK-in üzv-ölkələri DNK-in üzvləridir. Komitənin işi haqqında hesabatlar Komissiyanın illik sessiyalarında baxılır.Daxili Nəqliyyat Komitəsinin mənzil-qərargahı İsveçrənin Cenevrədə fəaliyyət göstərir və fəaliyyətində 56 ölkə iştirak edir.Komissiyanın Daxili Nəqliyyat Komitəsi bütün növ nəqliyyat sahəsində əməkdaşlığın regional miqyasda inkişafı üçün hökumətlərarası orqan kimi yaradılmışdır. Komitə məlumat mübadiləsi və ümumilikdə nəqliyyat problemlərinin müzakirəsi üçün forumdur, həmçinin də beynəlxalq sazişlər bağlanan və beynəlxalq tövsiyələr hazırlanan bir orqandır.Komitə çərçivəsində müxtəlif nəqliyyat növləri üzrə xüsusi işçi qrupları yaradılmışdır: Avtomobil nəqliyyatı üzrə işçi qrupu; Dəmir yolu nəqliyyatı üzrə işçi qrupu; Daxili su nəqliyyatı üzrə işçi qrupu.Bu qruplar müxtəlif məsələlərə dair xüsusi yaradılan köməkçi işçi orqanlar, ekspert qrupları və müzakirə qrupları sistemin fəaliyyətinə rəhbərliyi və nəzarəti həyata keçirirlər. Eləcə də, bilavasitə Komitənin himayəsi altında fəaliyyət göstərən bir sıra ekspert qrupları vardır.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnsan Hüquqları Komitəsi (ing. United Nations Human Rights Committee) — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Paktı tərəfindən qurulan 18 üzvlü bir qurumdur. Komitə, ildə üç dəfə; 4 həftəlik iclaslarda toplanır və 172 dövlətin Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Paktına uyğunluğu və Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Paktının Birinci Seçki Protokoluna əsasən 116 dövlət partiyasının fərdi müraciətləri ilə əlaqəli hesabatlar hazırlayır Komitə, BMT-dəki 10 insan hüquqları təsisatından biridir, hər biri ayrıca bir razılaşma yerinə yetirməlidir.BMT-nin İnsan Haqları Komitəsi daha yüksək səviyyəli BMT-nin İnsan Hüquqları Şurası və ya onun sələfi olan BMT İnsan Haqları Komissiyası ilə qarışdırılmamalıdır. İnsan Hüquqları Şurası (2006-cı ilin iyun ayından bəri) və İnsan Hüquqları Komissiyası (bu tarixdən əvvəl) "BMT-nin siyasi qurumları" dır: onların üzvləri BMT Baş Assambleyasının qətnaməsi və BMT Müqaviləsi ilə qurulmuş və insan hüquqları məsələlərini müzakirə edən dövlətlərdir; İnsan Hüquqları Komitəsi "BMT ekspert orqanı" dır: üzvləri KSHUS tərəfindən təsis edilmiş şəxsdir və yalnız bu razılaşma ilə bağlı məsələləri müzakirə edirlər. == Yeni üzvlər == Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakt İnsan hüquqları komitəsinin üzvləri üçün əsas qaydaları müəyyən edir. Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Paktının 28-ci maddəsinə əsasən, Komite söz mövzusu sazişdə iştirak edən ölkələrdən "yüksək əxlaqi xüsusiyyətlərə malik, insan hüquqları sahəsində bacarıqlarına görə tanınan insanlar" olan 18 üzvdən ibarət olmalıdır; Bununla yanaşı, "hüquqi təcrübəsi olan bəzi insanların iştirakının faydalılığı" da nəzərə alınmalıdır.Mənbə, 28-ci maddəyə görə üzvlər ölkələrinin nümayəndəsi kimi deyil, fərdi imkanları daxilində xidmət edirlər. 29 və 30-cu maddələrdə göstərildiyi kimi, üzvlər Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Paktına üzv dövlətlərin BMT-nin Baş Qərargahında keçirdiyi iclasda seçilirlər. 32-ci maddəyə görə onlar 4 il müddətinə xidmət edir və bütün üzvlərin dörddə biri hər iki ildən bir seçilir. Mövcud üzvlər aşağıdakılardır.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ətraf Mühit Proqramı (ing. United Nations Environment Programme) — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qurumlarından biri. Ətraf mühitlə bağlı fəaliyyətlərini əlaqələndirir, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə ekoloji təmiz siyasət və praktikaların həyata keçirilməsində kömək edir. == Tarixi == BMTƏMP-nın əsası 1972-ci il iyun ayının 5-də Keniyanın Nayrobi şəhərində qoyulmuşdur. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnsan və Ətraf Mühit Konfransının nəticələrinə əsasən təsis edilmişdir. == İcraçı direktorların siyahısı == == Strukturu == BMTƏMP-nın tərkibinə yeddi əsas bölmə daxildir: Erkən Xəbərdarlıq və Qiymətləndirmə / ing. Qlobal Ekoloji Mexanizmi Koordinasiya; DGEF Ətraf Mühit Siyasəti Tətbiqi / ing. Environmental Policy Implementation; DEPI Texnologiya, Sənaye və İqtisadiyyat / ing. Technology, Industry and Economics; DTIE Regional Əməkdaşlıq / ing. Regional Cooperation; DRC Ekoloji Hüquq və Konvensiyalar / ing.